Lokasi
·
Dianggap
anugerah daripada Sungai Nil.
·
Sungai
Nil mengalir dari bahagian utara Mesir ke Laut Mediterranean.
·
Lahir
di tebing sungai.
·
Sungai berpunca daripada 2 sungai : -
o
Sungai
Nil Biru (bermula dari Tanah Tinggi di Ethiopia)
o
Sungai
Nil Putih (bermula dari tasik Victoria di Uganda)
·
Limpahan
air Sungai Nil ke tanah yang gersang & berpadang pasir berjaya menukarkan
bentuk muka bumi Mesir kpd dataran subur.
·
Tanah
lanar berjaya membentuk delta yang subur. (pertanian & petempatan manusia)
Kerangka Masa
·
Berkembang
pada Zaman Neolitik (10 000 S.M.-5000
S.M.)
·
Pada
sekitar tahun 3500 S.M., wilayah di persekitaran delta & di bahagian pertengahan
Mesir – berkembang menjadi pusat tamadun awal.
·
Terbahagi
kepada 4 tahap : –
-
Awal
(3100- 2200 S.M.)
-
Pertengahan
(2040-1785 S.M.)
-
Empayar
(1570-1085S.M.)
-
Keruntuhan
(1085-322 S.M.)
·
Tempoh
peralihan yang lama dari keruntuhan hingga penubuhan kerajaan baru.
·
Zaman
Empayar ialah zaman kegemilangan.
· Mesir
Purba mengalami zaman kejatuhan apabila dikuasai oleh orang asing.
-
Libya
(1100 – 947 S.M.)
-
Kush
(730 – 670 S.M.)
-
Assyria
(663 – 609 S.M.)
-
Parsi
(525 S.M.)
-
Yunani
(332 – 30 S.M)
-
Rom
(30 S.M.)
Proses Pembentukan
·
Manusia
yang mendiami Lembah Nil mencapai tahap-tahap kebudayaan gangsa pada Zaman
Logam (tahun 5000 S.M.)
·
Pembinaan
sistem perparitan dan pengairan yang baik untuk pertanian dengan penggunaan
alat logam.
·
Peralatan
kawalan air & terusan yang baik untuk meninggikan nilai kesuburan tanah.
·
Ini
dilakukan untuk mendirikan petempatan tetap yang berteraskan pertanian.
·
Petempatan
tetap => Perkampungan => Bandar
·
Gabungan
kampung membentuk nome atau daerah.
·
Kesemua
nome disatukan menjadi bandar sebagai pusat pentadbiran.
Ciri-ciri Tamadun Mesir Purba
Ciri-ciri negara kota
·
Firaun
Menes Berjaya menyatukan nome menjadi sebuah kerajaan.
·
Pusat
pentadbiran di Bandar Thinis (bahagian tengah Sungai Nil) diasaskan oleh Firaun
Menes => bandar Memphis(hamper dengan delta Sungai
Nil).
·
Pada
kemuncak Zaman Pertengahan, pusat pentadbiran pindah ke Bandar Thebes.
·
Bandar
penting : -
- Heliopolis
- Fayoum
- Abydos
· Kehidupan
di bandar merupakan ciri penting sebagai tempat kediaman firaun, pusat
pemerintahan & pentadbiran dan juga pelabuhan penting.
·Bandar
juga pusat keagamaan & pusat tumpuan penduduk.
Peranan Firaun
·
Diketuai
Firaun dalam kehidupan berorganisasi masyarakat Mesir (dianggap suci)
·
Jawatan
Firaun diwarisi turun-temurun. (dianggap sebagai jelmaan Tuhan Horus)
·
Semasa
pemerintahan dinasti ke-3 dan ke-4, Firaun dipercayai anak Tuhan Matahari iaitu
Amon-Re.
·
Firaun
juga : -
- ketua pendeta
- pemilik tanah
- ketua hakim
- ketua pahlawan
·
Selepas
firaun ialah golongan bangsawan, rahib, tuan tanah, & jurutulis diikuti
golongan rakyat bebas (petani, pedagang, artisan) dan terkebawah iaitu hamba.
Sistem Pemerintahan
·
Raja/firaun
menerajui sistem pemerintahan Mesir Purba
·
Dibantu
oleh golongan bangsawan untuk menjalankan pentadbiran, menjaga keamanan,
mengurus & mengagihkan penghasilan makanan di dalam Negara.
·
Golongan
bangsawan – pegawai, penasihat & gabenor yang mentadbir wilayah yang
ditakluki.
·
Rahib
mentadbir hal keagamaan.
·
Jurutulis
yang terdiri daripada orang awam dilantik untuk menulis rekod kerajaan bagi
membantu urusan pentadbiran.
·
Mengiktiraf wanita sebagai pemimpin.
·
Firaun Hatshepsut, seorang firaun wanita
dilantik pada zaman Empayar.
·
Era pemerintahannya penuh dengan pembaharuan
·
Pembinaan terusan.
·
Penukaran padang pasir kepada tanah pertanian
yang subur.
·
Menunjukkan wanita mampu memerintah kerajaan
berbentuk empayar meliputi kawasan yang luas.
·
Kerajaan Mesir Purba merupakan kerajaan
berbentuk empayar meliputi kawasan yang luas.
Jenis-jenis pekerjaan
·
Pengkhususan kerja mewujudkan Mesir Purba yang
berkembang maju.
·
Eksport : tekstil, kertas
·
Di kawasan Nubia, perlombongan emas dilakukan.
·
Pengangkutan air berperanan penting
·
Sg. Nil yang lebar & dalam membolehkan
kapal-kapal berlabuh seperti di pelabuhan Thebes, Memphis, Fayoum dan
Heliopolis.
·
Sistem pemerintahan terancang dapat menarik
pedagang-pedagang singgah di pelabuhan Mesir Purba.
Sistem kepercayaan
·
Orang
Mesir Purba menyembah banyak Tuhan atau percaya kepada konsep politeisme.
·
Tuhan-tuhan
masyarakat Mesir Purba dikaitkan dengan Re (tuhan matahari), Ra-Atum (tuhan
langit) dan Amun (tuhan angin).
·
Masyarakat
Mesir Purba percaya akan kehidupan selepas mati.
·
Oleh
itu, mayat perlu dijaga dengan teliti.
·
Mayat
diiringi barangan serta kelengkapan kehidupan selepas mati.
·
Solekan
mayat, alat kebesaran dan jumlah barangan yang dikebumikan bersama akan
menunjukkan kedudukan atau status mayat tersebut.
Sistem tulisan
·
Tulisan
hieroglif ialah tulisan masyarakat tamadun Mesir Purba. Tulisan ini berasaskan
kombinasi gambar dan symbol yang berdasarkan bunyi.
·
Tulisan
ini digunakan untuk mencatatkan pengutipan cukai dan merekodkan aktiviti
pertanian.
·
Tulisan
ini juga digunakan untuk tujuan keagamaan dan amalan ritual kepercayaan.
Sumbangan
tamadun Mesir Purba
Seni bina
1. Piramid merupakan sumbangan utama tamadun Mesir
dalam seni bina.
x Pembinaan
pyramid dimulakan oleh Imhotep yang menjadi penasihat penting
Firaun Djoser (3150 S.M).
x
Imhotep seorang ahli sains, ahli fizik, arkitek dan tokoh perubatan yang terkenal. Beliau juga mengarang banyak buku
sains dan sastera.
x
Beliau telah memperkenalkan teknik pembinaan bangunan dengan menggunakan batu bata.
2. Pembinaan pyramid Sakkara merupakan sumbangan
terbesar Imhotep.
X Piramid
ini merupakan pyramid yang tertua.
X
Dibina untuk Firaun Djoser.
Sistem
pendidikan
1. Sistem pendidikan untuk kanak-kanak diwujudkan
khusus untuk keluarga atasan.
2. Pendidikan diberikan sejak umur yang rendah
lagi.
3. Institusi pendidikan biasanya merupakan
sebahagian daripada rumah ibadat yang diuruskan oleh golongan pendeta dan
diletakkan di bawah pentadbiran kerajaan.
4. Tujuan pendidikan adalah untuk melahirkan
golongan pegawai kerajaan, terutama jurutulis.
5. Ilmu geometri, matematik dan sains diajar untuk
melahirkan ramai pegawai yang mampu menguruskan hal pertanian, pengawalan Sg.
Nil serta pembinaan bangunan dan piramid.
Sistem tulisan
1. Kemajuan pendidikan dan penggunaan kertas
merupakan pencapaian utama tamadun Mesir Purba.
2. Pencapaian ini adalah hasil kebijaksanaan
masyarakat Mesir Purba mencipta kertas daripada pokok papyrus. Pokok ini tumbuh
di Lembah Nil.
3. Kertas digunakan untuk menggantikan kepingan
batu bata.
4. Sistem tulisan masyarakat Mesir Purba ialah
hieroglif. Melalui tulisan yang terpahat pada makam dan batu, keagungan tamdun
Mesir Purba dapat dibaca,
5. Tulisan ini berkembang menjadi tulisan hieratik
(tulisan berangkai) dan selanjutnya tulisan demotik pada tahun 700 S.M.
 |
| Pokok Papyrus |
Sains dan teknologi
1. Masyarakat Mesir maju dalam bidang perubatan.
X Pengamal
perubatan diberi status yang tinggi dalam masyarakat Mesir Purba
X Pengamal
perubatan memberi khidmat untuk firaun dan masyarakat Mesir Purba.
2. Satu bidang perubatan Mesir Purba yang penting
ialah proses memumiakan mayat. Proses ini penting kerana berkait rapat dengan
kepercayaan orang Mesir Purba.
3. Kemahiran masyarakat Mesir Purba dalam bidang
fizik, kimia, perubatan dan pembedahan telah memberi sumbangan besar kepada
perkembanga ilmu manusia.
4. Pengawalan aliran sungai merupakan aspek
penting kepada keagungan tamadun Mesir Purba.
5. Dalam usaha masyarakat Mesir Purba mengawal
banjir di Sungai Nil, ilmu matematik seperti algebra, geometri dan astronomi
digunakan.
6. Pengetahuan dalam astronomi dan matematik juga
membolehkan orang Mesir Purba memperkenalkan sistem kalendar 365 hari
berdasarkan 12 bulan dalam setahun.
7. Sistem pengairan dibina untuk mengatasi masalah
pertanian, iaitu menukarkan padang pasir menjadi kawasan yang subur.
8. Usaha ini telah dilakukan oleh Firaun Senuusret
III.
X Beliau
telah membina sebuah tembok pengairan sepanjang 123 km bagi menebus guna kawasan padang pasir.
X Pembinaan terusan dilakukan untuk
mengairi kawasan seluas 10000 hektar.
